หลักสูตร การบริหารความเสี่ยง (Risk Management)
หลักการและเหตุผล
“ความเสี่ยง” นิยาม หรือคำจำกัดความที่นำมาใช้ในการบริหารความเสี่ยง คือ เหตุการณ์หรือการกระทำใด ๆ ที่อาจเกิดขึ้น ภายในสถานการณ์ไม่แน่นอน และจะส่งผลกระทบหรือสร้างความเสียหาย หรือความล้มเหลวหรือลดโอกาสที่จะบรรลุความสำเร็จต่อการบรรลุเป้าหมายและวัตถุประสงค์ขององค์กร หรือ อาจเป็นผลลัพธ์ใด ๆ จากการกระทำทั้งโดยตั้งใจและไม่ตั้งใจของการตัดสินใจกระทำการ
กล่าวได้ว่า การบริหารความเสี่ยง คือ การบริหารปัจจัยและควบคุมกิจกรรม รวมทั้งกระบวนการดำเนินกิจกรรม แผนงาน หรือ โครงการต่าง ๆ โดยลดเหตุปัจจัยของโอกาสในการที่องค์กรจะเกิดความเสียหาย เพื่อให้ระดับความเสี่ยงและความรุนแรงของความเสี่ยง ที่อาจเกิดขึ้นได้ในอนาคตอยู่ในระดับที่องค์กรรับได้ ประเมินได้ ควบคุมได้ และตรวจสอบอย่างเป็นระบบภายใต้ความต้องการการบรรลุเป้าหมาย หรือวัตถุประสงค์ขององค์กรได้
การบริหารจัดการธุรกิจของกิจการประเภทต่าง ๆ ยอมรับแนวคิดของการตัดสินใจบนฐานความเสี่ยง (Risk-Based Approach) มากขึ้น แต่ความสําเร็จของการดําเนินธุรกิจบนฐานความเสี่ยง (Risk-Based Approach) ยังอยู่ที่กระบวนการของการนําเอาแนวคิดของการตัดสินใจบนฐานความเสี่ยงมาใช้ได้อย่างถูกต้องและเหมาะสมด้วย เพราะกิจการแต่ละกิจการมีโครงสร้างที่ไม่เหมือนกัน ต้องทําให้เกิดประสิทธิภาพและสร้างประสิทธิผลอย่างแท้จริง ไม่เช่นนั้นกิจการที่ดําเนินการอาจจะเกิดความเข้าใจผิดว่า การบริหารจัดการบนฐานความเสียงไม่ได้ผลและละเลิกไปเสียก่อน
การบริหารความเสี่ยงจึงเป็นสิ่งสำคัญยิ่งต่อการดำเนินกิจกรรมทางธุรกิจ แนวทางการบริหารความเสี่ยงจึงได้รับการยอมรับและมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ระบบการบริหารความเสี่ยงที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลจะส่งผล ต่อการเป็นองค์กรที่มีระบบการกำกับดูแลที่ดี ซึ่งจะส่งผลต่อการก้าวไปสู่องค์กรที่มีความเจริญเติบโตอย่างยั่งยืนต่อไป
วัตถุประสงค์
- เพื่อให้ผู้เข้าอบรมได้ตระหนักถึงความสำคัญของงานการบริหารความเสี่ยง บทบาทและหน้าที่ของผู้บริหาร และบุคลากรมีส่วนร่วมในการบริหารความเสี่ยงตามหลักการบริหารตามมาตรฐานสากล
- เพื่อให้ผู้เข้าอบรมได้ทราบถึงกลยุทธ์ กลวิธี และระบบการจัดการความเสี่ยง
- เพื่อให้ผู้เข้าการอบรมได้ความรู้ความเข้าใจเบื้องต้นเกี่ยวกับการบริหารจัดการความเสี่ยงทั่วทั้งองค์กร
- เพื่อให้ผู้เข้าอบรมได้แนวทางการนำการบริหารจัดการความเสี่ยงทั่วทั้งองค์กรไปปรับใช้ในองค์กรของตน อย่างเหมาะสมเทคนิคในการขยายฐานลูกค้าของสินค้าและบริการ
- เพื่อให้ผู้เข้าอบรมสร้างความได้เปรียบและความสำเร็จด้วยการบริหารจัดการความเสี่ยง
- เพื่อให้ผู้เข้าอบรมรู้วิธีการทำงานเพื่อลดและขจัดความเสี่ยงในองค์กร
- เพื่อให้ผู้เข้าอบรมทราบความเปลี่ยนแปลงของภาวะความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นในองค์กร
- เพื่อให้ผู้เข้าอบรมมีความรู้ความเข้าใจถึงเหตุและผลที่ถูกต้องในบริหารความเสี่ยง
- เพื่อให้ผู้เข้าอบรมมีความรู้ความเข้าใจในการใช้แผนที่ความเสี่ยง (Risk Map)
หัวข้อการอบรม (Course Outline)
- ความสำคัญของการบริหารความเสี่ยง และความจำเป็นที่องค์กรควรต้องปฏิบัติตามหลักการบริหารตามมาตรฐานสากล ด้วยกลไกและระบบการจัดการ เช่น การบริหารความเสี่ยง การควบคุมภายใน การบริหารความเสี่ยงทั่วทั้งองค์กร (Enterprise Risk Management)
- บทบาทและหน้าที่ ที่บริษัทต้องปฏิบัติตามหลักการมาตรฐานสากล ประกอบด้วย
- อบรมบริการ การควบคุมภายใน (Internal Control)
- อบรมบริการ การบริหารความเสี่ยง (Risk Management)
- อบรมบริการ การบริหารความเสี่ยงทั่วทั้งองค์กรโดยรวม (Enterprise Risk Management) ฯลฯ
- ระบบงานการบริหารความเสี่ยง
2.1 การสร้างความตระหนัก ให้ความสำคัญในงานบริหารความเสี่ยงตามหลักการบริหารตามมาตรฐานสากล
2.2 ความรู้ และความเข้าใจ ในงานระบบบริหารความเสี่ยง ประกอบ การระบุความเสี่ยง การประเมินความเสี่ยง (Risk Assessment) การวิเคราะห์ผลกระทบความเสี่ยงต่อผลประกอบการด้านต่าง ๆ การจัดลำดับความเสี่ยงเพื่อการบริหารจัดการองค์กร (Risk Prioritization) และการกำหนดรูปแบบการจัดการความเสี่ยง เพื่อเผชิญกับความไม่แน่นอน (Uncertainty) และการไม่ละทิ้งโอกาส
2.3 กลยุทธ์วิธีการ กระบวนการบริหารความเสี่ยง (Risk Management Strategy & Treatment) หลักการ แนวปฏิบัติ และขั้นตอนการบริหารความเสี่ยง ประกอบด้วย
- อบรมบริการ การวิเคราะห์ ความเสี่ยง
- อบรมบริการ การระบุความเสี่ยง
- อบรมบริการ การประเมินความเสี่ยง
- การจัดทำแผนการบริหารความเสี่ยง
การจัดทำแผนการบริหารความเสี่ยง (Risk Management Plan) กลไกและระบบเพื่อประกอบ การจัดทำคู่มือบริหารความเสี่ยง
การสร้างความสนใจในการบริหารความเสี่ยง
- ระบบการบริหารความเสี่ยง
- การประเมินความเสี่ยง
- เทคโนโลยีใหม่ๆ และความรู้ “งูๆ ปลาๆ” เป็นที่มาของความเสี่ยง
- องค์ประกอบของความสำเร็จที่ซ่อนอยู่ในความไม่ประมาท
- นโยบายบริหารความเสี่ยง
- วัตถุประสงค์การบริหารความเสี่ยง
- กระบวนการบริหารความเสี่ยง และการทำแผนบริหารความเสี่ยง
- การพัฒนาทัศนคติในงานที่ปฏิบัติอย่างระมัดระวังเพื่อลดความเสี่ยง
- ปัจจัยเสี่ยงที่คอยส่งผลกระทบ สร้างความเสียหาย หรือความล้มเหลวให้แก่องค์กร
- ผลประโยชน์ที่จะได้รับจากการจัดทำแผนบริหารความเสี่ยง
4.การใช้แผนที่ความเสี่ยง (Risk Map)
ความเข้าใจในเรื่องของ Risk Map เพื่อหาความสัมพันธ์ของ Root Cause จากปัจจัยหนึ่งที่มีผลกระทบต่อปัจจัยอื่น ๆ ทั้งในระดับองค์กร เช่น Stratigic Risk – S, Operational Risk – O, Financial Risk/Reporting Risk – F, Compliance Risk – C ตามแนวทางของ COSO – ERM รวมถึง Root Cause จากความเสี่ยงที่มีผลกระทบในระดับขั้นตอน + กระบวนการ + กิจกรรม ของ จุดอ่อนในแต่ละกรอบข้างต้น ที่เกี่ยวข้องและมีผลกระทบกับกรอบการควบคุมด้านอื่น ๆ ในทุกมุมมอง ทั้งด้าน IT และ Non – IT นั้น จะมีประโยชน์ต่อการบริหารความเสี่ยงเป็นอย่างมาก ถ้าผู้ที่เกี่ยวข้องสามารถเข้าใจและควบคุมความเสี่ยงจากต้นเหตุที่แท้จริง ก็จะสามารถควบคุมความเสี่ยงที่มีผลต่อเนื่องจากความเสี่ยงที่มาจากต้นเหตุนั้นได้เป็นอย่างมาก และบางกรณีอาจได้ทั้งหมด
เกณฑ์การประเมิน Risk Map
- การกำหนดสาเหตุของปัจจัยเสี่ยง และกำหนดระดับความรุนแรงของสาเหตุนั้น
- การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยเสี่ยงในระดับองค์กร และความสัมพันธ์ของสาเหตุ (ต้นเหตุ –> ปลายเหตุ)
- การวิเคราะห์ผลกระทบทั้งเชิงการเงิน และมิใช่เชิงการเงิน (กระทบมาก/น้อย) ระหว่าง
3.1. ปัจจัยเสี่ยงและปัจจัยเสี่ยง
3.2. สาเหตุกับสาเหตุ
3.3. ปัจจัยเสี่ยงและสาเหตุ
- การนำ Risk Map ไปใช้ในการกำหนดแผนการบริหารความเสี่ยง ทุกกิจกรรมในแผนบริหารความเสี่ยง จะต้องมีความสอดคล้องกับสาเหตุและจัดลำดับตามระดับความรุนแรงของสาเหตุ รวมถึงความสัมพันธ์อื่นที่มากระทบต่อสาเหตุนั้น
- การสร้างความเข้าใจในเรื่อง Risk Map ให้กับบุคลากรในองค์กร และวาระการประชุมร่วมกันระหว่างผู้บริหาร ฝ่ายบริหารความเสี่ยง และ Risk Owner ทุกปัจจัยเสี่ยง
ประโยชน์ที่ได้รับ
1.ผู้เข้าอบรมได้ตระหนักถึงความสำคัญของงานการบริหารความเสี่ยง บทบาทและหน้าที่ของผู้บริหาร และบุคลากรมีส่วนร่วมในการบริหารความเสี่ยงตามหลักการบริหารตามมาตรฐานสากล
2.ผู้เข้าอบรมได้ทราบถึงกลยุทธ์ กลวิธี และระบบการจัดการความเสี่ยง
3.ผู้เข้าอบรมได้ความรู้ความเข้าใจเบื้องต้นเกี่ยวกับการบริหารจัดการความเสี่ยงทั่วทั้งองค์กร
4.ผู้เข้าอบรมได้แนวทางการนำการบริหารจัดการความเสี่ยงทั่วทั้งองค์กรไปปรับใช้ในองค์กรของตน อย่างเหมาะสมเทคนิคในการขยายฐานลูกค้าของสินค้าและบริการ
5.ผู้เข้าอบรมได้สร้างความได้เปรียบและความสำเร็จด้วยการบริหารจัดการความเสี่ยง
6.ผู้เข้าอบรมได้รู้วิธีการทำงานเพื่อลดและขจัดความเสี่ยงในองค์กร
7.ผู้เข้าอบรมได้ทราบความเปลี่ยนแปลงของภาวะความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นในองค์กร
8.ผู้เข้าอบรมได้ความรู้ความเข้าใจถึงเหตุและผลที่ถูกต้องในบริหารความเสี่ยง
9.ผู้เข้าอบรมได้ความรู้ความเข้าใจในการใช้แผนที่ความเสี่ยง (Risk Map)